Toen ik eind 2016 met oceaantherapie naar buiten kwam, was er bijna niemand die deze term kende. Intussen worden de zee en de oceaan steeds vaker ingezet als vorm van therapie, al dan niet in combinatie met surfen. Waar komen de heilzame effecten eigenlijk vandaan? Ik deed onderzoek naar de belangrijkste elementen van oceaantherapie en kwam tot volgende conclusie.
Het eerste element is de zee, Vitamine ZEE
Onbewust weten we allemaal dat de zee een heilzame bron is van tegelijkertijd rust en levenskracht, de zee revitaliseert ons. We zeggen ‘ik ga uitwaaien op het strand’ omdat we voelen dat de zeelucht ons zuivert en wat lichter maakt. Aan zee is het wel-zijn.
Zeelucht
Surfen in het Angelsaksisch betekent: de plaats waar de golven breken bij de kust. Het is het gebied waar de voordelige effecten van de zee maximaal zijn. Dit komt doordat, wanneer de golven breken op het strand, de fijne druppeltjes van het zeewater zich verspreiden en vermengen met luchtmoleculen. In zeelucht worden veel negatieve ionen aangetroffen. Negatieve zuurstofionen uit de lucht zijn van essentieel belang voor de stofwisseling (o.a. vetverbranding) in het lichaam.
Het inademen van geïoniseerde lucht bevordert de zuurstofconcentratie in het bloed en dus ook de zuurstofvoorziening van de weefsels, waardoor de organen beter gaan functioneren en de celstofwisseling verbetert. De doorbloeding van de huid wordt beter, de haargroei wordt bevorderd, de weerstand van het lichaam neemt toe en allergische reacties verminderen. Het is ook een uitstekende remedie tegen vermoeidheid, het werkt verkwikkend, het concentratievermogen stijgt en de stemming verbetert. Spanning, stress, angsten en onrust verminderen en het bevordert de slaap.
Lucht die rijk is aan negatieve ionen (zeelucht, berglucht) heeft dus een positief effect op de mens. Het is superieure luchtkwaliteit om vrij in te ademen.
Bij een tekort aan negatieve ionen, hebben veel mensen last van nervositeit of prikkelbaarheid, hoofdpijn, depressieve gevoelens, vermoeidheid, gestoorde nachtrust en een verlaagde psychische veerkracht of lichamelijke weerstand. De ergste ionen-rovers (waarrond men veel positieve ionen vindt) zijn o.a. beeldschermen, huisstof, elektrische apparatuur, sigarettenrook, luchtvervuiling en oppervlakten van kunststof.
Zeewater
De oude Grieken zochten de oorzaak van vele ziekten in spirituele en morele vervuiling, als zuiverende remedie hiervoor werden hun baden veelvuldig gevuld met zeewater. Ook de Romeinen geloofden in de genezende werking van de zee. Zeewater werd opgewarmd en gebruikt voor medische redenen. Dit vormt nog steeds de basis van Thalassotherapie.
Zeewater is rijk aan sporenelementen en minerale zouten, wanneer het water wordt verwarmd tot huidtemperatuur, kunnen deze kostbare stoffen en elementen goed door de huid heen dringen. Zo worden onder meer jodium, ijzerhoudende stoffen, kalium, calcium, zwavel, silicium, selenium, fluor en zink opgenomen in het bloed. Voeg je zee-algen toe aan je bad dan neem je ook nog vitamines A, B en E op, die essentieel zijn voor het goed functioneren van het lichaam.
Niet alleen baden in zeewater werkt therapeutisch, ook een warme douche doet na 5 minuten je stress- en angstniveaus dalen. Warm water is de ideale ontspanner.
Bij zeewater kouder dan 34 graden worden de bestanddelen ook opgenomen, maar in mindere mate. Zwemmen in koud zeewater heeft dan wel weer een versterkende werking op het lichaam en de weerstand, het versoepelt de gewrichten en zorgt voor een betere circulatie en doorbloeding van de huid. Het betekent een weldaad voor de spieren en brengt verlichting bij een zwaar gevoel in de benen.
Koud water doet je meer calorieën verliezen omdat je lichaam harder moet werken om je lichaamstemperatuur te behouden. Het helpt dus om gewicht te verliezen, je lichaam in vorm te brengen, spieren te vormen en het geeft je ook een stevigere en gladdere huid. Wanneer je zwemt is de druk van het water buiten het lichaam groter dan de druk in het lichaam, door deze druk forceert water het bloed weg van de extremiteiten naar het hart en de longen, dit biedt cardiovasculaire voordelen.
Zeewater stimuleert ook de immuunrespons. De mineralen uit de zee zijn essentieel voor het goed functioneren van de cellen, zeewater bevat ook sporenelementen, antioxidanten en immunomodulatoren (stoffen die ingrijpen op het immuunsysteem). Hierdoor worden immuuncellen geactiveerd en nemen ze toe.
Hippocrates gebruikte zeewater om dermatologische en reumatische problemen te behandelen zoals lage rugpijnen en stoornissen van het bewegingsapparaat, maar ook bij NKO-infecties (vb. neus spoelen met zeewater, zeewater drinken). Hij gebruikte het om het lichaam te revitaliseren bij psychische klachten zoals depressiviteit en overspannenheid.
Zeewater heeft dus een impact op zowel lichamelijk als psychisch welbevinden.
Het volgende element is vitamine D
Vitamine D is een vitamine die door je lichaam wordt aangemaakt onder invloed van de zon. Een matige dosis zon is voldoende om het syntheseproces door de huid te laten plaatsvinden.
Wat doet vitamine D?
Vitamine D helpt de ontwikkeling van kanker voorkomen (werkt preventief bij voornamelijk colon-, borst- en prostaatkanker), zeker in combinatie met beweging.
In zuiderse landen waar veel zonlicht is komt opvallend minder diabetes type I voor, dit wordt gelinkt aan een hoog vitamine D-gehalte.
Mensen met een laag vitamine D-gehalte hebben vaker last van depressieve gevoelens.
Vitamine D heeft een positief effect op het immuunsysteem waardoor de weerstand verbetert. Vitamine D helpt infecties te voorkomen. Tekort aan vitamine D wordt geassocieerd met auto-immuunziektes.
Vitamine D is belangrijk voor de opname van calcium door je lichaam, wat zorgt voor sterke botten.
Vitamine D heeft een grote invloed op de functionaliteit en de kracht van je spieren en zorgt voor een betere balans in je evenwichtsorganen.
Het laatste element is natuurlijk licht
Onze levensstijl houdt ons vaak tot laat op en doet ons vroeg opstaan, dit beperkt onze blootstelling aan natuurlijk licht.
Natuurlijk licht heeft een invloed op onze biologische klok. Dit is een mechanisme in de hersenen dat ons slaap- en waakritme bepaalt en er voor zorgt dat belangrijke lichaamsfuncties zoals ademhaling, hartslag, lichaamstemperatuur, spijsvertering en bloeddruk volgens een vast ritme plaatsvinden.
Doordat de biologische klok veel lichaamsprocessen aanstuurt, beïnvloedt ze ook onze stemming en gedrag. Denk maar aan de impact van een lange vliegtuigreis (jetlag) of de overgang naar zomer- of wintertijd. Wanneer onze biologische klok zodanig van slag is dat het ritme zoek geraakt (vb. door te werken in shiften), kunnen concentratie- en coördinatiestoornissen en zelfs psychische problemen ontstaan.
Door blootstelling van onze ogen aan intens licht (bij voorkeur daglicht), wordt de biologische klok beïnvloed. Belangrijke biologische processen in het lichaam zullen daardoor weer aansluiting vinden op het normale 24-uursritme.
De biologische klok regelt ook de productie van het slaaphormoon ‘melatonine’. Dit hormoon heb je ’s avonds en ’s nachts nodig om gemakkelijk te kunnen inslapen en doorslapen. ’s Ochtends zou het lichaam de productie van dit hormoon moeten stoppen. Bij heel wat mensen gebeurt dit niet, waardoor ze veel moeite hebben om ’s ochtends op te staan en zich ook overdag moe blijven voelen. Hoe lager je melatonine niveau overdag is, hoe beter je wakker bent. De interne en externe klok zijn niet meer op elkaar afgestemd en een depressie kan daar het gevolg van zijn.
Blootstelling aan intens licht (door middel van daglicht of via lichttherapie) in de ochtend, stopt de aanmaak van melatonine op een natuurlijke wijze, zodat de interne en externe klok opnieuw gesynchroniseerd worden, het natuurlijke ritme wordt gereguleerd. Slaperigheid overdag gaat verminderen en je gaat je helderder voelen. Hierdoor ga je ’s avonds dan weer gemakkelijker in slaap vallen en beter slapen. Een buitenactiviteit zoals surfen is dus ideaal, de beste tijd om te gaan surfen is in de ochtend. Je voelt je daarna vol energie om aan je dag te beginnen.
Lichttherapie wordt vaak ingezet bij seizoensdepressies. Lichttherapie heeft een positief effect op ons gemoed (denk maar aan het verschil in je humeur tijdens een grijze, regenachtige dag of tijdens een zonnige dag met blauwe lucht) en kan het optreden van depressieve symptomen voorkomen en depressieve gevoelens verbeteren. Lichttherapie beïnvloedt de secretie van serotonine, een neurotransmitter die onze stemming regelt.
Wil je graag op de hoogte blijven van de volgende Surf Your Way Out editie? Schrijf je vrijblijvend in voor mijn nieuwsbrief via onderstaande link.